11 november: dit zijn onze oorlogsmusea

Nooit meer oorlog. De wapenstilstand van 11 november is zo'n dag waarop het goed is om nog eens stil te staan bij dat credo. Heel wat Belgische musea brengen op een serene en respectvolle manier de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog in beeld - opdat we niet zouden vergeten hoe dierbaar de vrede is. Deze 10 musea zijn in dat opzicht zeker een bezoekje waard.

1) In Flanders Fields Museum: over de menselijke kant

De Wereldoorlog draaide om politiek en macht, maar wat dacht de man in de straat? Of de soldaat aan het front? Het In Flanders Fields Museum in Ieper focust op hoe mensen de oorlog beleefden. Je maakt er kennis met verschillende personages die elk hun verhaal vertellen. Volg het parcours tot op het belfort met zicht op de uitgestrekte velden.

2) Plugstreet 14-18 experience: alsof je er middenin staat

In Plugstreet 14-18 experience in Ploegsteert hoor je meer over de catacomben en de Slag bij Mesen, maar ook over de kerstvrede in 1914. Ruimte na ruimte word je één met de soldaten van toen. Een korte film en reliëfkaart frissen je geheugen op over de manier waarop het conflict tot stand is gekomen. Nadien sta je oog in oog met gigantische tablets over propaganda, het (over)leven aan het front, humor in de troepen en de verbroedering. 

3) Memorial Museum Passchendaele 1917: een gruwelijke veldslag

Het dorpje Passendale ziet er vandaag best vredig uit, maar dat was tijdens de Eerste Wereldoorlog wel anders. De Slag bij Passendale in 1917 was een van de gruwelijkste veldslagen in onze contreien. Er vielen meer dan een miljoen slachtoffers voor een terreinwinst van een schamele 8 kilometer. In het Memorial Museum Passchendaele 1917  herbeleef je het leven op en rond de veldslagen. Voel de rillingen over je lijf wanneer je je weg zoekt door de gereconstrueerde loopgraven.

4) Westfront Nieuwpoort: een clever waterspel

Zeewater, sluizen en sassen, dat is wat de Duitse invasie uiteindelijk tot stilstand bracht in Nieuwpoort. Onder het Koning Albertmonument ligt Westfront Nieuwpoort, een bezoekerscentrum dat je alles vertelt over de snuggere onderwaterzetting van de polder. Tip: neem op het einde de lift tot boven op het Albert I-monument voor een prachtig uitzicht. 

5) Mons Memorial Museum: in de voetsporen van Jules Blasse

Hoe voelt de gewone mens zich tijdens de oorlog? Hoe hou je contact als het buiten niet veilig is? Net zoals het In Flanders Fields Museum kijkt ook het Mons Memorial Museum in Bergen naar de menselijke kant van de oorlog. Laat je meenemen door persoonlijke verhalen en een pakkende audiogids waarin de jonge frontsoldaat Jules Blasse je mee door de verschrikkingen van de Groote Oorlog neemt. 

6) Museum aan de IJzer: een boodschap die binnenkomt

Ook rond Diksmuide werd er stevig gevochten. Midden in de oude frontstreek staat het Museum aan de IJzer, een gebouw van maar liefst 22 verdiepingen met maar één boodschap: nooit meer oorlog. Je start je bezoek op verdieping nummer 20 (geen zorgen, de lift brengt je in no time naar omhoog). Daarna daal je rustig naar beneden en kruis je verhalen over de Belgisch-Duitse confrontatie. 

7) De Dodengang: herinnering aan een bloedige strijd

We blijven nog even in Diksmuide, want naast het Museum van de IJzer neemt ook de Dodengang je mee naar deze donkere periode. Die ‘Dodengang’ is het laatste loopgravencomplex uit de Eerste Wereldoorlog dat we nog bezitten in België. Naast de gangen zelf, is er ook een binnengedeelte waar interactieve schermen, foto’s en films je een blik geven op het helse leven van de soldaten. 

8) Museum voor militaire geschiedenis: vechten voor vrijheid

In het Museum voor militaire geschiedenis leer je hoe de stad Doornik door de jaren heen vocht voor haar vrijheid. Het verhaal begint in 1100 en eindigt bij de Tweede Wereldoorlog. Ook de Eerste Wereldoorlog komt uitgebreid aan bod, met de veldslag van 24 augustus en de slag om de Schelde van 1918, geleid door de Britse troepen. Verhalen die je moet horen.

9) Talbot House: welkom bij de club

Wanneer soldaten niet op het veld stonden, trokken sommigen zich terug in een soldatenclub. Het Talbot House in Poperinge deed tijdens de Eerste Wereldoorlog dienst als zo'n 'clubhuis' voor Britse soldaten. Een thuis weg van huis waar soldaten vaak diepe vriendschappen sloten. Vandaag biedt het huis een even warm en authentiek welkom, vol verhalen en anekdotes en misschien ook … een kopje thee.

10) Museum Fort Liezele: een stevige stadsomwalling

In aanloop naar de Eerste Wereldoorlog, in 1908, maakte de stad Antwerpen een stevige buitengordel met een pantserfort. Het fort bleef goed bewaard en geeft vandaag een kijk op de Belgische defensieve strategie voor de Grote Oorlog. In Museum Fort Liezele slepen getuigenissen je mee in een aangrijpend verhaal van bezetting en de strijd voor vrijheid.